تقلید:
تقلید در احکام دینی بر هر مسلمان مکلفی واجب است. تقلید در احکام عمل کردن به دستور مرجع تقلید مجتهد است.
شرایط مرجع تقلید: مرد، بالغ، عاقل، شیعه دوازده امامی، حلال‌زاده، زنده و عادل، اعلم باشد. اعلم یعنی که که در احکام دینی از همه داناتر است.
وضو:
نیت ـ شستن صورت ـ شستن دست راست ـ شستن دست چپ ـ مسح سر ـ مسح پای راست ـ مسح پای چپ
نحوه وضو گرفتن
۱. نیت
برای وضو نیز به مانند نماز ابتدا باید نیت وضو داشته باشیم. یعنی قصد وضو گرفتن برای انجام فرمان خدا و تقرب به خداوند را داشته باشیم.
البته لازم نیست حتما بصورت کلامی گفته شود که وضو میگیرم قربه الی الله. همین که از ذهن خود نیت را بگذرانید، کفایت می کند.
2. شستن صورت
در این مرحله با دست راست مقداری آب به صورت زده و از محل رشد مو در پیشانی تا تا انتهای چانه و گردی صورت (از بالای صورت به پایین) را میشوییم.
۳. شستن دست راست
با دست چپ به بالای آرنج دست راست خود آب ریخته (از بالا به پایین) و از آرنج تا سر انگشتان دست راست را میشوییم.
مستحب است که آقایان آب را از پشت آرنج ریخته و دست را بشویند و خانم ها از جلو آب ریخته و بشویند. البته این عمل مستحب است و در صورت عدم رعایت آن، مشکلی در صحت وضو ایجاد نمیکند.
۴. شستن دست چپ
به مانند مرحله قبل این بار با دست راست از آرنج تا سر انگشتان دست چپ را از بالا به پایین میشوییم.
توجه: به هنگام شستن صورت و دست ها باید توجه داشته باشیم که این شستشو از بالا به پایین انجام شود. اگر برعکس از پایین به بالا، یعنی از انگشتان تا آرنج بشوییم، وضو باطل بوده و نماز با آن وضو صحیح نیست.
۵. مسح سر
با رطوبتی که از مراحل قبل روی دستانمان باقی مانده، با انگشتان دست راستمان از بالای سر تا کمی پایین تر مسح می کشیم.
در این مرحله به این نکته بهتر است توجه شود که لازم نیست آب در مسح سر بر پوست سر برسد و یا حتما مستقیما بر پوست سر کشیده شود. اگر بر قسمت انتهایی موها هم کشیده شود، وضو صحیح بوده و کفایت میکند. ولی اگر موهای سر به اندازه ای بلند باشند که روی صورت ریخته شوند و یا موها از قسمتی از سر در قسمتی دیگر از سر قرار بگیرند، مانند خانم ها که اکثرا دارای موهای بلندی هستند، باید فرق سر را باز کرده و مسح را روی پوست بکشند.
6. مسح پای راست
با دست راست و رطوبتی که از قبل مانده از سر انگشتان پای راست تا مفصل مسح میکشیم.
۷. مسح پای چپ
مرحله قبلی را با دست چپ و بر روی پای چپ انجام میدهیم.
مواردی که وضو لازم دارد:
براى شش چیز باید وضو گرفت:
(اوّل) براى نمازهاى واجب غیر از نماز میّت ، و براى نمازهاى مستحبّ وضو شرط صحّت است.
(دوم) براى سجده و تشهّد فراموش شده و دو سجده سهوى که براى تشهّد فراموش شده بجا مى آورد ، و اگر بین آنها و نماز حدثى از او سر زده ـ مثلا بول کرده باشد ـ بنابر احتیاط واجب نماز را اعاده کند ، ولى براى سجده سهو در غیر موردى که ذکر شد واجب نیست وضو بگیرد.
(سوم) براى طواف واجب در حجّ یا عمره.
(چهارم) اگر نذر یا عهد کرده یا قسم خورده باشد که وضو بگیرد.
(پنجم) اگر نذر کرده باشد که جایى از بدن خود را به خط قرآن برساند ، در صورتى که آن نذر صحیح باشد، مانند بوسیدن قرآن.
(ششم) براى آب کشیدن قرآنى که نجس شده ، یا براى بیرون آوردن آن از محلّى که بودن قرآن در آن محلّ موجب هتک است ، در صورتى که مجبور باشد دست یا جاى دیگر بدن خود را به خط قرآن برساند ، ولى چنانچه معطّل شدن به مقدار وضو بى احترامى به قرآن باشد ، باید بدون این که وضو بگیرد قرآن را از آن محلّ بیرون آورد ، یا اگر نجس شده آب بکشد.
مس خط قرآن و ترجمه آن و اسم ذات و اسماء صفات خداوند متعال
مسأله ۳۲۳ ـ مسّ نمودن خط قرآن ـ یعنى رساندن جایى از بدن به خط قرآن ـ براى کسى که وضو ندارد حرام است ، و رساندن موى بدن به قرآن مانعى ندارد در صورتى که از توابع بشره شمرده نشود ، و اگر قرآن را به زبان فارسى یا به زبان دیگرى ترجمه کنند مسّ آن در غیر اسم ذات و اسماء صفات خداوند متعال اشکال ندارد.
جلوگیرى بچه و دیوانه از مس خط قرآن
مسأله ۳۲۴ ـ جلوگیرى بچّه و دیوانه از مسّ خط قرآن واجب نیست ، ولى اگر مسّ نمودن آنان بى احترامى به قرآن باشد باید از آن جلوگیرى کنند.
مس اسم ذات و اسماء صفات خداوند متعال و چهارده معصوم (علیهم السلام)
مسأله ۳۲۵ ـ کسى که وضو ندارد ـ بنابر احتیاط واجب ـ نباید اسم ذات و اسماء صفات خداوند متعال را به هر زبانى که نوشته شده باشد مسّ نماید ، و احتیاط مستحبّ آن است که اسماء مبارکه چهارده معصوم (علیهم السلام) را هم بدون وضو مسّ ننماید.
مبطلات روزه
۹ چیز روزه را باطل مى کند. در اینجا به چند نمونه اشاره می کنیم. برای تفصیل بیشتر می توانید به رساله های عملیه رجوع کنید:
خوردن و آشامیدن: خوردن و آشامیدن روزه شخص مکلف را باطل می کند.
دروغ بستن به خدا و پیغمبر و ائمّه معصومین(علیهم السلام): مثلا کسی بگوید که پیامبر یا امامان فلان حرف را زده است در حالی که هیچ حدیث معتبری در این زمینه وجود نداشته باشد.
رساندن غبار به حلق بنابر احتیاط واجب.
فرو بردن تمام سر در آب: یعنی مسلمان مکلف تمام سر خود را در آب فرو ببرد.
روزه نگرفتن بدون عذر شرعی
قال الإمام الصادق سلام الله علیه
«من أفطر یوما من شهر رمضان خرج روح الإیمان منه ... »
🔸 حضرت امام صادق علیه السلام فرمودند:
هر کس یک روز از ماه رمضان را بدون عذر افطار کند (یعنی روزه نگیرد یا روزه اش را بدون عذر باطل کند) روح ایمان از او خارج می شود.
📚 من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۱۱۸
